Ik wil een andere Spiderman

Voordat we beginnen, even een klein berichtje. Ik ben een blanke man van tussen de 18 en 43, en ik heb geen directe ervaring met racisme. Maar ik ga het zo wel hebben over ras in strips en media in het algemeen, en het kan zijn dat ik domme dingen ga zeggen.

Als ik echt iets doms zeg, of een verkeerde aanname maak, dan wil ik in ieder geval gezegd hebben dat ik deze blog maak vanuit een goede plek, maar dat ik fouten kan maken. Ik ben in principe altijd bereikbaar in de comments, of op twitter, dus voel je vrij om me op m’n fouten te wijzen.

Dit is Spiderman.

Dit is Spiderman.

Dit is Spiderman.

En dit is Spiderman.

Afgezien van hun huidskleur, hebben deze drie vrienden qua uiterlijk eigenlijk weinig met elkaar gemeen.
Ik bedoel, okay ze hebben ogen, en neusgaten

Maar blijkbaar was de huidskleur het belangrijkste aan Peter Parker? Nu dat de Spiderman licentie dankzij legaal ge-tover bij Marvel Studios terecht gekomen is, werd er gezocht naar een nieuwe acteur die de rol van Peter Parker op zich kan nemen.

En nou ging – voor een prachtig momentje – het gerucht dat de rol van Peter Parker door een gekleurde acteur gespeeld zou gaan worden.

Nou hebben Marvel en Sony al bekend gemaakt welke blanke acteur ze in gedachten hebben voor de rol.
Want natuurlij kiest Marvel voor de meest voor de hand fucking liggende keuzes die er zijn.

Maar ik ben hier om je te vertellen waarom dat de domme keuze is.

Peter Parker is het alter ego van de spectaculaire Spiderman. Spiderman is bedacht in de jaren zestig door Steve Ditko, met wat hulp van Stan Lee. Tijdens een excursie wordt slimme doch bittere nerd Peter Parker gebeten door een radioactieve spin, en hij erft de eh krachten van … spinnen.Zo heeft Peter Parker de evenredige snelheid en krachten van een spin, kleeft hij aan muren en voelt hij gevaar aankomen.Parker’s keuze om deze krachten in te zetten voor zijn eigen gewin in plaats van het algemeen nut komen hem duur te staan als z’n oom neergeschoten wordt door een crimineel die Spiderman met gemak had kunnen tegenhouden.

Ik bedoel dit verhaal is letterlijk al viermiljoen keer verteld, moet ik nog doorgaan echt ik bedoel

Wat je misschien is opgevallen, is dat het nergens in dit verhaal belangrijk is dat hij blank is.

Een van de dingen die Spiderman zo populair heeft gemaakt, is het feit dat hij, onder het masker, iedereen kan zijn. De problemen die Spiderman heeft, zijn dezelfde problemen die wij allemaal hebben. Maar dan groter. Je moet EN naar school, EN werken? En nog steeds heb je geen geld? Spiderman heeft nooit geld, en moet naar school, moet werken, en moet elke dag New York of de wereld redden.

Het is op een pijnlijke manier uitgegaan met je vriendje? Spiderman’s vriendin is van een brug afgesodemietert.

Jij moet kiezen tussen Backstreet Boys en N*Sync? Spiderman moet kiezen tussen vechten met Mysterio of z’n tante haar medicijn geven!

Je kan niet uit bed komen? Etcetera.

In de beste Spiderman verhalen wordt het superheldengenre gebruikt als metafoor om dingen te zeggen over het leven. En peter parker zelf is ook super herkenbaar – wie onder ons voelt zich ook niet wel eens overgeslagen? Wie van ons voelt niet dat het persoon waar we een oogje op hebben niet begrijpt wat voor een leuk en grappig persoon je bent, en alleen maar de buitenkant zien? Spiderman externaliseert al deze interne complexen.
De kracht van spiderman is dat het uiteindelijk, weggestript van alles, over iedereen kan gaan, en, en dit is belangrijk,  dus over iedereen gaat.

Maar een goede adaptatie moet zich houden aan het bron materiaal toch? Een van de argumenten tegen een gekleurde peter parker is dat peter parker in de strips niet zwart is, dus wat, waarom, wat kom je aan m’n spiberman jong?

Bij het adapteren van het ene werk naar het andere werk moeten er keuzes gemaakt worden. Een film van 2 en een half uur is bijvoorbeeld een relatief korte tijd om een verhaal uit een roman van 800 pagina’s mee te vertellen.

Zo werden bijvoorbeeld de knullige tussendoor stukjes uit de harry potter boeken gesneden, zodat je alleen een harrypotterfilm hebt die enkel de scenes laat zien die het verhaal vooruit duwen.

In het adapteren van een superhelden strip die meer dan, laten we zeggen 3 issues heeft, loop je tegen hetzelfde probleem op, maar op een nog grotere schaal – er is veeeeeel te veel. Veel te veel te veel.

Acht Harry Potter films zijn al redelijk veel Harry Potter films, maar bijvoorbeeld Amazing Spider-Man heeft meer dan 600 nummers. Als we gul willen zijn en zeggen dat elke vijf nummers 1 compleet verhaal met een begin – midden – eind zijn, zijn dat nog steed 120 films. En dan heb ik het nog niet eens gehad over alle andere series waarin spiderman dingen heeft meegemaakt, zoals web of spiderman, spectacular spiderman, friendly neighborhood spiderman, like, spiderman is best populair? Marvel weet dat best wel, en geeft sinds 1962 eigenlijk nonstop spiderman strips uit.

De regisseur destilleert in een film van 2 uur ongeveer 60 jaar aan verhalen. En als je al meer dan 2 tegenstanders in een film stopt, dan worden het al 120 krappe minuten. Conclusie, het is onmogelijk om een superhelden strip integraal te adapteren.
De meeste superheldenfilms zijn eigenlijk een soort van Frankensteins monster van gave stripmomenten.

Maar! Maar dit stelt de regisseur juist in staat om een verhaal te maken dat nieuw aanvoelt, ondanks dat het verhaal ouder is dan fucking Sgt Pepper’s Lonely Hearts Club Band!  De regiseur is ook niet gebonden aan de verhalen die er voor kwamen, en ik geloof dat in de meeste gevallen de films gezien worden als hun eigen ding, hun eigen universum.

Het argument dat de film zou moet kloppen met de strips, slaat dus eigenlijk nergens op.

En laten we alsjeblieft niet doen alsof het belangrijk is dat de film iets te maken heeft met de strip.

Maar goed, over die 60 jaar aan geschiedenis gesproken, het is niet alsof Peter Parker in die 60 jaar precies hetzelfde getekend is door de tekenaars. Ditko bedacht een bittere nerd, John Romita sr maakte een knappe jonge knul van Peter. Todd McFarlane tekende hem als een babyface.

In de tekenfilm was hij een, eh, een Ken pop.
Als striplezer weten we dat dat allemaal dezelfde Peter Parker is, waar we over lezen. We weten dat Peter Parker soms niet door dezelfde persoon getekend wordt, en daarom accepteren we dat Peter Parker er van maand tot maand anders uit kan zien. Peter Parker’s uiterlijk is niet concreet in graniet opgetekend. We lezen elke maand een interpretatie van een karakter.

Maar jaap, kan je nu zeggen, er moeten toch, like, als het niks uitmaakt, eh, er moeten toch wel wat overeenkomsten zijn?

Een paar zomers terug is de Superman film ‘Man of Steel’ uitgekomen. Een filmadaptatie van de superman strips die duidelijk goed heeft gekeken naar z’n oudere broertje, de Batman films van Christopher Nolan. Het verhaal volgt redelijk goed de strips op – wanhoop op krypton, raket naar smallville, reporter in metropolis, maar met een vrij belangrijk verschil aan het einde van de film.
Aan het einde van de film vermoord Superman zijn tegenstander generaal Zod. Spoilers. Het grote verschil met de strips is dat superman in de strips nooit iemand vermoord.

Of, nou ja, nooit?
Ik wil niet beweren dat in de 90 jaar dat er superman strips gemaakt worden, dat er GEEN stripboek is gemaakt waarin Superman iemands iemand leven genomen heeft, maar in vergelijking met hoeveel avonturen hij beleeft heeft, is het echt minder dan een procent aan superman strips waarin dat gebeurt. Maar als je kijkt naar alleen de films, dan heb je opeens een moordlustige Superman in 16% van de superman verhalen. Daar kan je op een gegeven moment niet meer omheen.

In de superman films is superman een moordenaar, en in de strips niet.
En ik zeg dat dit genoeg van de strips afwijkt om voor mij een probleem te zijn. Het grote probleem, en het verschil met Peter Parker’s huidskleur, is dat iemand doodmaken haaks staat op Superman’s karakter.

Een van de belangrijkste aspecten van Superman in de strips, is dat hij nooit iemand vermoord. Geen haar op z’n prachtig geknipte hoofd die er aan denkt! De superkrachten van Superman zijn NIET onmenselijk eng, omdat het voor Superman absoluut onmogelijk is om iemand dood te maken. Ik bedoel, hij is fysiek wel in staat iemand te doden, maar mentaal zou hij nooit zover komen. Hij zou proberen het probleem op een andere manier op te lossen – door iemand in de gevangenis te stoppen, of door de frustraties die iemand heeft weg te halen. Juist omdat hij iedereen met een knipoog kan vermoorden, moesten de schrijvers van superman op zoek naar andere oplossingen voor verhalen dan alleen maar geweld.
Het punt dat ik probeer te maken, is dat superman’s karakter geen ruimte overlaat voor het doden van mensen.

Wat voor mij de eerste Hellboy film verpestte, is dat Ron Perlman de rol van Hellboy niet vertolkte zoals ik Hellboy ken. Wat ik fijn vind aan Hellboy is wel dat hij bijdehand is, maar de Hellboy in de films lijkt meer chagrijnig.

Perlman speelt hem als een puber die geen ZIN heeft om vandaag mee te gaan naar het museum, mam. Het leek er verder niet op dat de film afweek van de strips, Guillermo Del Toro is ook niet zomaar een lulletje met een camera, Hellboy zag eruit als Hellboy, en hij vocht met het kwaad, maar de persoonlijkheid van Hellboy week zo verschrikkelijk af dat ik de film niet uit kon zitten.

En Tobey Maguire is een goede acteur, maar Sam Raimi’s Spiderman films uit 2002 geeft hem geen ruimte om de lollige dingen te zeggen tijdens gevechten waar Spiderman bekend om staat. Het is ook een keuze om het karakter van Peter Parker aan te passen, hoewel de keuze uiteindelijk niet genoeg impact heeft op het plot van de spiderman films. Maar het zorgt er wel voor dat Peter Parker geen leuk karakter is. Als Peter Parker lijkt hij op automatische piloot te staan, ook al voordat hij gebeten is door de spin.
Als Spiderman is hij all-killer no filler, terwijl hij in de strip juist bekend staat om z’n domme grappen.
De zonnige sfeer in de film, en raimi’s keuze om de grappen vooral rondom spiderman te laten gebeuren, zorgen ervoor dat de film niet te serieus worden. Maar ik kan niet zeggen dat ik niet teleurgesteld was toen ik de bioscoop verliet.

En Ryan Reynolds in Green Lantern…

..green lantern is gewoon rotzooi, sorry

Het is dus belangrijker om de persoonlijkheid van een karakter goed te hebben, dan per se de specifieke plotpunten. En als Peter Parker niet blank is, zou dat niets aan z’n karakter hoeven veranderen.

Maar de 60 jaar aan strips is wat het zo lastig maakt. Sommige mensen hebben in die 60 jaar een band gecreëerd met de karakters, een band die echt aanvoelt. Echter dan met collegae, of een buurman. En dan zou je iets kunnen zeggen als “Maar wat nou als we een biopic maken, over bijvoorbeeld 2Pac, de rapper, en we casten een blanke in de titelrol?”

Ik begrijp heus wat je bedoelt te zeggen.
Wat je bedoelt te zeggen is dat Peter Parker voor jou net! Zo! Echt! Is als 2Pac. Maar wat je dan eigenlijk zegt is dat 2Pac net zo fictioneel voor je is als Spiderman. In principe is dat ook wat je zegt, ik bedoel, net zo echt, is, eh, net zo echt als niet is niet echt.

Spiderman is een slimme kneus, uit New York, die geen mazzel heeft met de meisjes, en die bijdehand wordt als hij een masker op doet. Niks van dat hoeft aangepast te worden als je zijn huidskleur aanpast.
Maar als het niks aan z’n karakter veranderd, kan je zeggen, waarom zou je het dan doen? Als het niks uitmaakt, dan is het allemaal enkel oppervlakkig, toch?

Okay nu ga ik iets zeggen waar vooral de gamers onder ons van gaan schrikken. Rustig, jongens, het is allemaal okay, het is een veilige ruimte hier, kijk, daar staat je super nintendo!!!!, maar ik dacht het is lullig om je niet van te voren te waarschuwen.

Maar media heeft invloed op ons. De films die we kijken, de series die we kijken, de podcasts die we luisteren, het heeft allemaal invloed op ons.
Ik hoop niet dat ik iets controversieels zeg als ik zeg dat verhalen ons vertellen hoe we moeten leven, hoe we ons moeten gedragen, en – ja, ook wie we zijn.

In de media, ook nog in 2015, worden de hoofdrollen nog het meest vertolkt door blanke mannen. Wie is de hoofdrol in de bing boom theory? Een blanke jongen. Wie is de hoofdrol in Dexter? Blanke man. Wie is de hoofdrol in Adventure Time, een serie waarin de rest van de rollen vertolkt worden door dieren, snoep, of mythische wezens? Enfin.

Het is niet moeilijk om je te identificeren met iemand van een ander ras dan jij. Vorige zomer identificeerden mensen zich met, nou, vliegtuigen, apen, een wasbeer, en een boom. Dus op zich is het geen enkel probleem om je te identificeren met een karakter dat een ander uiterlijk heeft dan jij. Dus goed, waarom zou Spiderman dan zwart moeten worden? Als we ons toch allemaal kunnen identificeren met vanalles, wat is dan het nut van Spiderman’s ras aan te passen?

Omdat representatie belangrijk is. Omdat de hoofdfiguren, de Walter Whites, de Sheldon Coopers en de Dexter Morgans stiekem fluisteren dat de blanken de hoofdrol spelen. En als de hoofdrollen al vergeven zijn dan kan je alleen nog de Beste Vriend, of een sidekick zijn, of de collega.
Of haha, natuurlijk kan je nog steeds de slechterik zijn!
Onderzoek uit Indiana heeft aangetoond dat hoe meer televisie een kind kijkt, hoe minder zelfverzekerd het kind is. nee sorry tenzij het kind een blank jongetje is. Obvs.
En representatie is ook belangrijk, omdat het ons empathisch vermogen verhoogt. Mensen hebben meer empathie voor fictionele wezens als vampiers en tovenaars dan ze voor gekleurde mensen hebben. Ik zal het even herhalen, meer empathie voor vampiers en centaurs dan voor gekleurde mensen.
Als er dan in het Marvel film universum geen niet blanke superhelden in de Avengers zitten, dan komen we toch uit op een probleem.

En dit is waarom het belangrijk is dat er een gekleurde Spiderman komt, en dat het Peter Parker is.
Het is tegenwoordig – 60 jaar na de creatie van Spiderman, 20 jaar na de creatie van de laatste echt populaire nieuwe creatie in Amerikaanse superhelden strips– haast onmogelijk om een nieuwe superheld toe te voegen aan de werelden van Marvel en DC. Dit is geen nihilisme van mijn kant, het is echt bijna onmogelijk.
Een nieuw karakter, dat gemaakt zou zijn om de balans wat meer te herstellen, zou de last op zijn rug dragen van dat het een nieuw, zwart karakter moet zijn.
Als dit nieuwe karakter niet snel genoeg aanslaat bij de uitgeverij, omdat het moet opboxen tegen strips die al 40, 50, 60 jaar worden uitgegeven, dan kunnen ze hun handen in de lucht gooien, en zeggen dat ze het geprobeerd hebben, en misschien dat ze het over vijf jaar weer proberen.
Door van Peter Parker een gekleurde jongen te maken in de films, los je dat probleem op – spiderman is al populair, en in 1 klap is 1 zevende van de Avengers niet blank.

Maar hoe zit het dan met Miles Morales?

Miles Morales is ontstaan een andere lijn comics de Spiderman. Hij is niet de eerste Spiderman, ook niet in die strips, maar in die strips is die Peter Parker dood. Miles Morales is geïnspireerd door de dood van Peter Parker om de Spiderman identiteit op zich te nemen. (Voor zover ik begrepen heb is Miles Morales nu opgenomen in de “standaard” grotere Marvel Universum, maar is z’n achtergrond dezelfde.)

Het gebeurt in een verhaal dat duidelijk gemodelleerd is naar Peter Parker’s eigen begin als spiderman, Miles krijgt de spinnenkrachten, en besluit ze niet te gebruiken. Maar dan gaat de eerste Spiderman dood, en uit schuldgevoel besluit Miles toch een superheld te worden. Aangezien hij spinnenkrachten heeft, en peter parker dood is, neemt hij de Spiderman naam, als eerbetoon aan Peter Parker.

En dat is het probleem. Miles Morales’ rol als Spiderman is een groot eerbetoon aan Peter Parker. Door de Spiderman identiteit aan te nemen, zet hij zichzelf vast in de schaduw van iemand anders. Alles wat hij doet moet worden vergeleken met de “echte” spiderman, en later, als Peter Parker weer tot leven wordt gewekt, want natuurlijk wordt hij weer tot leven gewekt, geeft hij officieel de identiteit van Spiderman aan Miles Morales.
Vanaf een afstandje lijkt dit misschien sympathiek, Peter geeft z’n goedkeuring over Miles. Maar holy shit, sinds wanneer heeft Miles iemands goedkeuring nodig? Hij is fucking awesome. Dit was 46 nummers nadat Peter Parker gestorven was, AKA bijna vier jaar in eh, echte tijd. Vier jaar aan Miles die z’n eigen ding doet, en alsnog moeten de makers van de strip in de tekst van de strip zeggen dat Peter Parker het okay vindt dat Miles bestaat.
Als Parker z’n pet die dag anders stond had kunnen zeggen dat hij zelf Spiderman bleef.

Miles Morales is de officieel gelicenseerde Spiderman!

Miles Morales is – nogmaals – fucking awesome, maar de tekst van de strip zelf positioneert hem als de inferieure spiderman, iemand waar we naar kunnen kijken terwijl de “echte” Spiderman even uitrust. Terwijl Peter Parker Spiderman is, is Miles Morales – de ANDERE spiderman – .

Nou kan je zeggen dat Miles perfect is voor de films, omdat we met de films overnieuw beginnen! Schone Lei, schone schone lei! Maar de laatste Spiderman film is vorige zomer uitgekomen, dus zelfs als je helemaal overnieuw begint, zullen er heus wel een paar mensen onthouden hebben dat het hoofdfiguur eerst een andere naam had.
Een zwarte Peter Parker zou, naast gewoon heel gaaf, het makkelijkst uit te leggen zijn – je zegt “Dit is de Peter Parker van de Marvel Cinematic Universe“, en je hoeft ons niet voor de vierde keer op een rij te vertellen dat ie gebeten is. Met de kleine aanpassing van de huidskleur van Peter Parker geeft Marvel zichzelf ook de ruimte om Peter Parker’s persoonlijkheid aan te passen waar dat moet, maar het geeft Marvel ook de ruimte om Peter Parker’s persoonlijkheid te laten, waar het niet nodig is het aan te passen.

Miles zou daarentegen te ingewikkeld worden, omdat je opeens moet uitleggen waarom Peter Parker opeens zwart is, waarom Peter Parker Miles Morales heet, en waarom deze knaap ook? Of wel? Gebeten is door een spin? Is hij gebeten door een spin? Krijgen we dat weer.

In een perfecte wereld zou het de casters ook moeten dwingen om iemand te kiezen die de rol van Peter Parker kan spelen, zonder dat ze kunnen leunen op het uiterlijk van de acteur om Peter Parker te vangen.

Spiderman is zo’n goede superheld omdat hij zo hashtag herkenbaar is. De verhalen die je kan vertellen met Spiderman zijn zo universeel dat het er niet om draait dat hij blank is.